‘Meer markt’ is ook in de woningsector niet het antwoord. GroenLinks wil dat de gemeente een actievere rol neemt in het reguleren van de woningmarkt.
Samen wonen
Utrecht moet een stad zijn voor iedereen. Door verschillen in inkomens en door de hoge woonlasten is dat nu niet het geval. GroenLinks pakt de woningmarkt in de breedte aan.
De gemeente bouwt geen woningen en is ook geen verhuurder. Toch kan zij veel betekenen voor de lokale woningmarkt. Met afspraken, regels, vergunningen, informatie en subsidies kan zij andere partijen op de woningmarkt in beweging krijgen. Met als gezamenlijk doel: betaalbaar wonen voor iedereen. Dat betekent dat er aandacht moet zijn voor het wonen van studenten, statushouders, mensen met lage- en middeninkomens, ouderen en mensen met een ziekte of beperking. Daarvoor moeten we nu al werk maken van gemengd, gevarieerd, levensfasebewust en natuurlijk duurzaam bouwen en wonen.
In Utrecht is de kopersmarkt overspannen en zit de huursector op slot. De huren en de prijzen van koophuizen stijgen. Voor starters en mensen met lage- en middeninkomens is het moeilijk om in de stad te komen of blijven wonen. Voor sociale huurwoningen zijn er lange wachttijden. Kinderen, ouderen en anderen die graag in een wijk of een buurt willen blijven, kunnen dat vaak niet.
Utrecht blijft populair als woonplaats en dat leidt tot de nodige uitdagingen. Elk jaar komen er nieuwe studenten en na hun afstuderen zoeken zij een huis in plaats van een kamer. Ook voor expats, vluchtelingen, ondernemers en forenzen is de stad aantrekkelijk. Utrecht zal dus blijven groeien en daardoor zullen huur- en koopprijzen mogelijk nóg verder stijgen.
De woningvoorraad in Utrecht is niet alleen te klein, maar ook scheef. In sommige wijken of buurten staan vrijwel alleen koopwoningen, in andere staan juist heel veel sociale huurwoningen. Dat zorgt voor segregatie: scheiding van groepen mensen. Dat hoeft niet erg te zijn: mensen wonen graag in een buurtje met 'ons soort mensen' en zorgen dan vaak ook goed voor elkaar. Wanneer wijken gekenmerkt worden door veel bewoners met hoge of juist lage inkomens, dan is dat aantoonbaar slecht. In de ontwikkelingskansen van kinderen in de verschillende wijken bestaan daardoor bijvoorbeeld onaanvaardbare verschillen. Zulke segregatie wil GroenLinks bestrijden. Dat vraagt om een lange adem en dat kan onder andere met maatregelen op de woningmarkt.
GroenLinks streeft naar een evenredige spreiding van verschillende soorten woningen over de stad. Door gemengd bouwen wil GroenLinks mogelijk maken dat mensen die dat willen een ‘wooncarrière’ kunnen doorlopen in hun eigen wijk: starter, gezin, oudere – elk met eigen woonbehoeften maar steeds in de eigen wijk of buurt. Zo willen we in Oost meer sociale huurwoningen. Zogenaamd ‘scheefwonen’ (mensen die te veel verdienen voor de sociale huurwoning waarin ze wonen) willen we tegengaan. De gemeenschap hoort niet op te draaien voor de woonkosten van mensen die dit ook zelf kunnen betalen. Sociale huurwoningen zijn voor Utrechters die anders geen betaalbare woning kunnen vinden. Maatregelen zoals de pilot huurmatiging zetten we graag voort. Daarbij bieden gemeente en corporaties samen steun aan mensen die als gevolg van huurstijgingen te hoge woonlasten hebben.
Actiepunten
Samen wonen, actiepunt 2
GroenLinks pleit ervoor dat de gemeente weer actiever grondbeleid gaat voeren en mogelijk grond gaat aankopen. Niet om mee te speculeren, maar om mee te sturen op de woningmarkt.
Samen wonen, actiepunt 3
De gemeente stelt in overleg met woningcorporaties, projectontwikkelaars, de zorgsector en belangenverenigingen van huurders en kopers een stedelijke woonvisie op met haalbare, duurzame doelen.
Samen wonen, actiepunt 4
In overleg met verhuurders zorgen we ervoor dat huren in de sociale sector niet meer met een vast percentage worden verhoogd, maar dat de corporaties rekening houden met het inkomen en de woonlasten van de huurders.
Samen wonen, actiepunt 5
GroenLinks wil dat de gemeente huurders in de stad vaker betrekt bij overleg en besluitvorming en stimuleert zich sterker te organiseren.
Samen wonen, actiepunt 6
De gemeente helpt actief bij nieuwe organisatie- en financieringsvormen van woonruimte, zoals de vorming van kleine corporaties op straat- of buurtniveau, samen kopen en huur-met-koopgarantie.
Samen wonen, actiepunt 7
GroenLinks heeft zich de afgelopen jaren ingezet voor huurteams die misstanden in de particuliere (kamer)huursector aanpakken. Deze huurteams worden voortgezet en verder uitgebreid.
Samen wonen, actiepunt 8
We verscherpen het toezicht op illegale en onveilige kamerverhuur. Bij zogenoemde omzetvergunningen moeten verhuurders aantonen dat de kamerhuur getoetst is aan het puntenstelsel.
Samen wonen, actiepunt 9
De prostitutieboten aan het Zandpad zijn verdwenen. GroenLinks ziet hier graag groene oevers in combinatie met ligplaatsen voor (historische) woonschepen of creatieve werkruimtes. De gemeente onderhandelt met het waterschap om dit mogelijk te maken.
Samen wonen, actiepunt 10
GroenLinks wil met de woningbouwcorporaties werken aan een meer gevarieerd woningaanbod – ook in de ‘dure’ wijken. Samen met hen bewaakt en bevordert de gemeente een goede mix van woningen in wijken.
Samen wonen, actiepunt 11
GroenLinks streeft ernaar dat minimaal 30% van alle woningen per wijk uit sociale huurwoningen bestaat. We willen het verkopen of vrij verhuren van sociale huurwoningen stoppen in wijken waar nog maar weinig sociale huurwoningen over zijn. Het aantal sociale huurwoningen in een wijk kan alleen verminderen als het in andere wijken is toegenomen en de totale voorraad op niveau blijft, ook procentueel.
Samen wonen, actiepunt 12
GroenLinks wil scheefwonen tegengaan, zodat sociale huurwoningen worden bewoond door mensen die anders geen betaalbare woning in Utrecht kunnen vinden.
Samen wonen, actiepunt 13
GroenLinks wil dat er bij de bouw of herinrichting van wijken meer variatie komt in woningen. Niet alleen op wijkniveau maar ook op het niveau van buurten en zelfs complexen. Het gaat niet alleen om het mengen van koop-, huur en vrijesectorwoningen, maar ook om woningen voor ouderen, jongeren, studenten, woongroepen, mensen met een beperking of ziekte, vluchtelingen, enzovoort.
Samen wonen, actiepunt 14
GroenLinks heeft eerder voorgesteld om kluswoningen toe te wijzen aan statushouders (vluchtelingen met een verblijfsvergunning). Als dat een succes wordt, breiden we het experiment in de komende raadsperiode uit.
Samen wonen, actiepunt 15
GroenLinks kiest voor positieve prikkels om mensen te stimuleren in kwetsbare wijken of buurten te gaan wonen. Een goed voorbeeld hiervan is het Plan Einstein. Mensen die zich inzetten voor buurtbewoners in kwetsbare posities komen in aanmerking voor verkorting van wachttijden en/of verlaging van de huur.
Samen wonen, actiepunt 16
Experimenten met gemengd wonen, zoals Place2BU en De Saffier verdienen navolging. Zo kunnen betrokken bewoners zich opstellen als goede buur voor onder andere ouderen en mensen die zorg nodig hebben.
Samen wonen, actiepunt 17
De gemeente moet de samenwerking tussen woningcorporaties, zorginstellingen en andere partijen die voor mensen in kwetsbare posities zorgen, stevig coördineren. Zo kunnen ook deze mensen goed wonen en meer rekenen op steun uit de buurt, ongeacht waar zij wonen.